हेटौंडा । वाग्मती प्रदेशको राजनीतिक परिदृश्यमा नेपाली कांग्रेस र वर्तमान सरकारको भविष्यलाई लिएर तीव्र चर्चा र बहस भइरहेको छ। प्रदेशमा सत्ता गठबन्धन र नेपाली कांग्रेसको आन्तरिक गतिशीलताले आगामी दिनमा सरकारको नेतृत्व र नीतिगत दिशालाई प्रभावित गर्ने देखिन्छ ।
वाग्मती सरकारको वर्तमान अवस्था :- वाग्मती प्रदेशमा हाल नेपाली कांग्रेस र नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी (एमाले) को गठबन्धन सरकार सञ्चालनमा छ। मुख्यमन्त्री इन्द्रबहादुर बानियाँको नेतृत्वमा गठित यो सरकारले गत साउन ३० मा मन्त्रिपरिषद्लाई पूर्णता दिएको थियो। बानियाँले कांग्रेस र एमालेका ६४ जना प्रदेशसभा सदस्यको समर्थनमा विश्वासको मत प्राप्त गरेका छन्। यद्यपि, सरकार गठनको प्रक्रिया सहज थिएन। गत वर्ष कांग्रेस–एमाले गठबन्धन बनेपछि सहमतिअनुसार बहादुरसिंह लामा र इन्द्र बानियाँले आलोपालो मुख्यमन्त्री बन्ने समझदारी भएको थियो। तर, लामाले सहमति कार्यान्वयन नगरेपछि संसदीय दलको नेताबाट हटाइए र बानियाँले नेतृत्व सम्हालेका हुन्। यो विवादले कांग्रेसभित्रको आन्तरिक एकता र नेतृत्वको विश्वसनीयतामाथि प्रश्न उठाएको छ।
कांग्रेसको आन्तरिक चुनौती :- नेपाली कांग्रेस वाग्मती प्रदेशमा सबैभन्दा ठूलो दल हो, जसले ३७ सिटसहित बलियो उपस्थिति जनाएको छ। यद्यपि, संसदीय दलभित्रको विवाद र नेतृत्व परिवर्तनको प्रक्रियाले पार्टीको आन्तरिक एकतामा चुनौती थपिएको छ। बहादुरसिंह लामाले संसदीय दलको नेताबाट हटाइएपछि पनि संविधानको धारा १६८ (२) को प्रावधान टेकेर मुख्यमन्त्री पद नछोड्ने अडान लिएका थिए। उनले संसदीय दलको नेता हुनु मुख्यमन्त्रीका लागि अनिवार्य नभएको तर्क गरेका थिए, जसले कांग्रेसभित्र थप तनाव सिर्जना गरेको थियो ।
पार्टी सभापति शेरबहादुर देउवा र महामन्त्री गगन थापाको समर्थनमा बानियाँले संसदीय दलको नेतृत्व लिए पनि, लामाले नैतिक रूपमा राजीनामा दिनुपर्ने बानियाँको भनाइले पार्टीभित्रको अन्तरकलहलाई उजागर गरेको छ। यस्ता विवादले आगामी दिनमा कांग्रेसको संगठनात्मक शक्ति र नेतृत्वको विश्वसनीयतामा असर पर्न सक्ने विश्लेषकहरूको अनुमान छ ।
सरकारका अगाडिका चुनौतीहरू :- वाग्मती प्रदेश सरकारले विभिन्न नीतिगत र प्रशासनिक चुनौतीहरूको सामना गरिरहेको छ। विद्युतीय बस सञ्चालन, पूर्वाधार विकास, र बजेट कार्यान्वयनमा देखिएको ढिलासुस्तीले सरकारको कार्यसम्पादनमाथि प्रश्न उठेको छ। यस्तै, गठबन्धन सरकारमा एमालेसँगको सहकार्य र समन्वयमा पनि समय–समयमा तनाव देखिएको छ। एमालेले समर्थन फिर्ता लिएमा सरकार संकटमा पर्न सक्ने जोखिम छ, यद्यपि हाललाई गठबन्धन स्थिर देखिन्छ ।
भविष्यको सम्भावना :-वाग्मती प्रदेशमा नेपाली कांग्रेसले आफ्नो नेतृत्वमा सरकार कायम राख्न चाहे पनि, केन्द्रीय राजनीतिक समीकरण र गठबन्धनको गतिशीलताले ठूलो भूमिका खेल्नेछ। कांग्रेसले अन्य दलहरूसँग वार्ता र सहमति कायम राख्न सकेमा सरकारको स्थायित्व सुनिश्चित हुन सक्छ। तर, आन्तरिक विवाद र नेतृत्वको खिचातानीले पार्टीको छविमा असर पर्ने जोखिम छ।
विश्लेषकहरूका अनुसार, कांग्रेसले आगामी दिनमा संगठन सुदृढीकरण र नीतिगत स्पष्टतामा जोड दिनुपर्ने देखिन्छ। साथै, सरकारले जनमुखी कार्यक्रम र विकासका परियोजनालाई प्राथमिकता दिएर जनताको विश्वास जित्नुपर्ने आवश्यकता छ ।
निष्कर्ष :- वाग्मती प्रदेश सरकार र नेपाली कांग्रेसको भविष्य एक–अर्कासँग जोडिएको छ । गठबन्धनको स्थायित्व, कांग्रेसभित्रको आन्तरिक एकता, र सरकारको कार्यसम्पादनले आगामी दिनमा प्रदेशको राजनीतिक दिशा निर्धारण गर्नेछ। बानियाँ नेतृत्वको सरकारले विकास र सुशासनमा केन्द्रित भएर अघि बढ्न सकेमा कांग्रेसको प्रभाव विस्तार हुन सक्छ, तर आन्तरिक विवाद र गठबन्धनको तनावले चुनौतीहरू थपिन सक्ने देखिन्छ ।